Wat is conservatoir beslag?
Conservatoir beslag wordt ook wel een ‘bewarend’ beslag genoemd. Door conservatoir beslag te leggen kan je je vordering – simpel gezegd – veilig stellen of te wel, bewaren voor de duur van een gerechtelijke procedure. Conservatoir beslag moet worden onderscheiden van het executoriaal beslag, het beslag dat pas gelegd kan worden als je een executoriale titel (bijvoorbeeld een eindvonnis) hebt.
Conservatoir beslag kan een zeer nuttig middel zijn voor schuldeisers die maar niet betaald krijgen. Als je een gerechtelijke procedure begint, kan het namelijk wel maanden, soms zelfs jaren, duren voordat er een einduitspraak is. Tegen die tijd kan de schuldenaar mogelijk niet (langer) meer betalen of is er misschien wel geld weggesluisd. Door conservatoir beslag te laten leggen, voorafgaand of tijdens een gerechtelijke procedure, voorkom je dat je wél gelijk krijgt van een rechter, maar je er niets aan hebt omdat er bij de wederpartij niets te halen valt.
Conservatoir beslag kan worden gelegd op eigenlijk alle soorten vermogen. Denk hierbij aan bankrekeningen, roerende zaken (zoals een auto) en onroerend zaken (zoals een woning), aandelen maar ook op (andere) vorderingen van de schuldenaar op derden. De schuldenaar van wie dat vermogen is kan er dan niet meer over beschikken.
Toestemming voorzieningenrechter vereist
Je kan je waarschijnlijk wel voorstellen dat het voor de schuldenaar zeer bezwarend is als hij door het gelegde beslag van het ene op het andere moment niet meer vrij kan beschikken over bijvoorbeeld het geld op zijn bankrekening. Daarom mag conservatoir beslag leggen niet zonder toestemming van een rechtbank.
Toestemming kan worden verkregen door een beslagrekest in te dienen. Dit is een verzoekschrift dat door een advocaat moet worden opgesteld waarin onder meer aan de rechter wordt uitgelegd welke vordering de schuldeiser op de schuldenaar meent te hebben en (in sommige gevallen) waarom er de vrees voor verduistering van het vermogen bestaat.
De schuldenaar ten laste van wiens vermogen het beslag gelegd moet gaan worden, wordt in deze procedure normaal gesproken niet gehoord en kan dus ook geen verweer voeren. Zodra hij op de hoogte zou raken van het mogelijke beslag zou hij zijn vermogen(sbestanddelen) immers kunnen wegsluizen, verkopen, verstoppen etc.
De verzoekschriftprocedure bij de rechtbank voor het conservatoir beslag verloopt zeer snel. De voorzieningenrechter beslist hierop normaal gesproken binnen ongeveer 24 uur. Als de rechter zijn/haar toestemming verleent, dan heet dit verlof. Met dit beslagverlof kan de deurwaarder vervolgens het beslag leggen. Binnen twee weken nadat het beslag is gelegd, moet er vervolgens wel een gerechtelijke procedure worden gestart. Gebeurt dit niet, dan vervalt het beslag weer.
Coronacrisis: wat verandert er?
Inmiddels staat het wel vast dat zeer veel bedrijven hard getroffen zijn door de maatregelen die zijn genomen in verband met het corona-virus. Een hele zware financiële crisis is onvermijdelijk en dat er meer bedrijven en/of personen zullen zijn die hun financiële verplichtingen niet meer kunnen nakomen, ligt voor de hand.
Ons advies is om uiteraard altijd eerst in overleg te treden en waar mogelijk betalingsregelingen – eventueel aangevuld met zekerheidstelling als bijvoorbeeld een pandrecht of hypotheekrecht – af te spreken. Er kunnen echter situaties ontstaan dat goed overleg niet mogelijk is en het onvermijdelijk blijkt om het geschil wat je hebt aan de rechter voor te leggen.
Conservatoir beslag laten leggen kan in dat geval zeer nuttig zijn. Dit kan ook – ook in Corona-tijden – nog steeds. De rechtbanken zijn weliswaar beperkt open en voornamelijk spoedeisende zaken worden behandeld, maar juist de hiervoor bespreken verlofprocedure in het kader van het conservatoir beslag bij de voorzieningenrechter valt daar ook onder. In die procedure vindt in vrijwel alle gevallen namelijk geen zitting plaats en deze kan dan ook schriftelijk worden afgehandeld.
Wel heeft de rechtspraak hierover in de ‘Tijdelijke regeling voor handel en kantonzaken[1]’ het navolgende opgemerkt:
“Het indienen van conservatoire beslagrekesten blijft mogelijk. Bij de beoordeling van dergelijke rekesten (al dan niet vergezeld van een verzoek om gerechtelijke bewaring) zal de huidige pandemie en de daarmee samenhangende (economische) situatie in voorkomend geval in de beoordeling betrokken worden. Het is mogelijk dat in dat kader om nadere motivering wordt gevraagd, naast eventuele andere vragen die naar aanleiding van het rekest rijzen.”
De rechter houdt dus rekening met de coronocrisis die voor veel financiële problemen zorgt en wil schuldenaren in deze huidige tijd daarom een betere bescherming bieden door mogelijk een nadere motivering te vragen. Of dit er ook toe zal leiden dat een verzoek om beslag te mogen leggen, vaker zal worden afgewezen zal de praktijk nog moeten uitwijzen.
In veel situaties is de oorzaak van het niet betalen immers helemaal niet gelegen in de coronacrisis. Beslag leggen blijft dus zeker mogelijk, maar een goede motivering waarom beslagleggen ondanks de coronacrisis op dit moment het juiste middel is, zal wel gegeven moeten worden.
Vrijblijvend overleggen?
Wil je laten bijstaan door een advocaat gespecialiseerd in het leggen van conservatoir of executoriaal beslag en het voeren van gerechtelijke procedures? Neem dan vrijblijvend contact met mij op via 085 – 303 64 29 of else@LEANlawyers.nl.
Ik help je graag verder!
[1] https://www.rechtspraak.nl/SiteCollectionDocuments/Tijdelijke-regeling-voor-handel-en-kantonzaken.pdf
