Krap een maand vóór het ingaan van de snel naderende zomervakantie heeft het gerechtshof in Amsterdam geoordeeld[1] over een kwestie omtrent het zoekraken van een rolkoffer en de vraag of Sunweb, als reisorganisator, tegenover een reiziger aansprakelijk is voor de schade die hij daardoor heeft geleden. Mocht u komende maanden op vliegvakantie gaan, raad ik u aan de hierna te bespreken overwegingen goed in u op te nemen.
In de betreffende kwestie waren Sunweb en de reiziger een pakketreisovereenkomst aangegaan, waarbij Sunweb zich heeft verbonden aan de reiziger en zijn reisgenote een reis te verschaffen. Deze pakketreis bestond uit luchtvervoer van Amsterdam naar Girona met terugvlucht vanaf Barcelona, verblijf in een tweekamerappartement in Blanes, Spanje en vervoer tussen de betrokken luchthavens en de verblijfsaccommodatie.
Na het verblijf in Blanes zijn de reizigers aan het einde van hun vakantie vanaf een busstation per bus vervoerd naar de luchthaven van Barcelona voor de terugvlucht naar Amsterdam. Bij aankomst op die luchthaven is de rolkoffer met de reisbagage van de reiziger niet aangetroffen in het bagageruim van de bus. Navraag bij hotels waarbij onderweg naar de luchthaven was gestopt, heeft niet tot terugvinden van de koffer en bagage geleid. De reiziger heeft vóór terugkeer naar Nederland bij de Spaanse politie aangifte van vermissing daarvan gedaan.
De reiziger heeft bij terugkomst in Nederland Sunweb aansprakelijk gesteld. De reiziger heeft zich daarbij op het standpunt gesteld dat Sunweb tekortgeschoten is in de nakoming van haar verplichtingen uit de overeenkomst tussen partijen en daarom aansprakelijk is voor zijn schade als gevolg van het zoekraken van de koffer met inhoud. De koffer en de inhoud vertegenwoordigden een forse waarde, die door de reiziger zelf op EUR 1.730,- werd begroot. Sunweb heeft ontkend voor de gestelde schade aansprakelijk te zijn.
De reiziger heeft Sunweb daarop in rechte betrokken, maar is bij de rechtbank in het ongelijk gesteld. De reiziger is tegen de uitspraak in hoger beroep gegaan, maar is óók daar in het ongelijk gesteld. Het gerechtshof vond daarbij het volgende van belang.
Tussen partijen is niet in geschil dat het vervoer van de rolkoffer met inhoud vanaf het busstation naar de luchthaven van Barcelona, gelijktijdig met het vervoer van de reiziger zelf en zijn reisgenote, was begrepen in de overeengekomen pakketreis. Vast staat verder dat Sunweb voor het desbetreffende vervoer gebruik heeft gemaakt van een bus met een afzonderlijk bagageruim, dat de reiziger de rolkoffer vóór vertrek vanaf het busstation in dat bagageruim mocht of moest plaatsen en dat het openen en sluiten van het ruim tijdens de rit werd verzorgd door de vervoerder die Sunweb had ingeschakeld.
Het hof overweegt daarbij dat de reiziger onder deze omstandigheden op grond van de pakketreisovereenkomst redelijkerwijs mocht verwachten dat Sunweb zijn rolkoffer met inhoud, nadat hij deze in het bagageruim van de bus had geplaatst, zou vervoeren naar en zou afleveren bij de luchthaven van Barcelona. Sunweb was hiertoe dus verplicht, aldus het gerechtshof.
Dat gaat volgens het gerechtshof echter niet zover dat in die verplichting besloten ligt dat de reiziger redelijkerwijs mocht verwachten dat Sunweb zou waarborgen dat de rolkoffer met inhoud, na in het genoemde bagageruim te zijn geplaatst, zoals de reiziger stelt te hebben gedaan, niet door diefstal of ander onheil verloren zou gaan.
De verplichting tot het vervoeren en afleveren van de rolkoffer met inhoud bracht mee dat Sunweb en de vervoerder van wiens hulp zij bij de uitvoering van die verplichting gebruik maakte, redelijke inspanningen dienden te verrichten om het verloren gaan daarvan te voorkomen. Die inspanningen gaan volgens het gerechtshof niet zó ver dat Sunweb het verloren gaan van de rolkoffer door diefstal of ander onheil onder alle omstandigheden diende te voorkomen, maar wel dat zij redelijke maatregelen nam om het risico van verloren gaan tijdens het vervoer te beperken, zonder dat van haar mocht worden verwacht dat zij dat risico geheel zou wegnemen.
Sunweb heeft ten aanzien van de rolkoffer met inhoud van de reiziger redelijke inspanningen zoals hierboven bedoeld verricht en is, het zoekraken van die rolkoffer ten spijt, volgens het gerechtshof dus niet in de nakoming van de pakketreisovereenkomst tussen partijen tekortgeschoten.
Allereerst stelt het gerechtshof vast dat het bagageruim van de bus waarin de reiziger de rolkoffer volgens zijn stelling had geplaatst, telkens is gesloten nadat dat ruim bij tussenstops tijdens de rit was geopend om daarin bagage te plaatsen van na de reiziger en diens reisgenote ingestapte reizigers.
Bovendien stelt het gerechtshof vast dat het vervoer vanaf de eerste tussenstop volgend op het instappen van de reiziger en diens reisgenote, is begeleid door een reisbegeleidster van Sunweb, die bij volgende tussenstops uit de bus is gestapt en die bij het inladen van de bagage van later ingestapte reizigers aanwezig is geweest. Tot slot overweegt het gerechtshof dat de reiziger geen feiten of omstandigheden heeft gesteld waaruit volgt dat het bagageruim van de bus tijdens de rit zonder toezicht geopend is geweest op een of meer plaatsen waar een ernstig risico op diefstal kon worden vermoed, bijvoorbeeld wegens de omgeving waarin die plaats of plaatsen zich bevonden.
Met het sluiten van het bagageruim en de aanwezigheid van een uitstappende reisbegeleidster, beide zoals hiervoor beschreven, heeft Sunweb volgens het gerechtshof de in de gegeven omstandigheden van haar te verwachten redelijke maatregelen genomen om het risico van verloren gaan van de rolkoffer met inhoud van de reiziger te beperken, ook als de reisbegeleidster die rolkoffer tijdens tussenstops niet voortdurend in het oog zou hebben gehad.
De hierboven genoemde maatregelen brengen mee dat, ook als in weerwil van het bovenstaande wegens het enkele zoekraken van de rolkoffer met inhoud zou moeten worden aangenomen dat Sunweb is tekortgeschoten in de nakoming van de pakketreisovereenkomst tussen partijen, Sunweb niet aansprakelijk is voor de schade van de reiziger.
In dat geval namelijk is de tekortkoming volgens het gerechtshof te wijten aan overmacht, omdat de door de reiziger gestelde diefstal een omstandigheid betreft waarvan de gevolgen ondanks alle voorzorgsmaatregelen niet konden worden vermeden.
Conclusie
Het gerechtshof concludeert daarmee dat het oordeel van de rechtbank in stand moet blijven en dat Sunweb niet aansprakelijk is voor de schade die ontstaan is als gevolg van het zoekraken van de koffer.
Nu bovengenoemde pakketreizen op jaarbasis in groten getale worden verkocht en het vervoer van de koffers veelal op deze manier plaatsvindt, is het oppassen geblazen. Boekt u een dergelijk vakantie, zorgt u er dan voor dat u uw meest waardevolle spullen in uw handbagage vervoert. Dit houdt de kans op forse schade tijdens het vervoer het kleinst.
Ik wens u alvast een prettige vakantie toe. Heeft u nog vragen over dit onderwerp óf andere vragen met betrekking tot het aansprakelijkheids- en/of verzekeringsrecht, neemt u dan gerust contact op via tim@LEANlawyers.nl of 06-30481076.
[1] Gerechtshof Amsterdam, 16 juni 2020 ECLI:NL:GHAMS:2020:1677
