De zomerperiode zit er alweer op. Deze periode is bij uitstek het moment waarop veel werknemers op vakantie gaan, ook zieke werknemers. Gedurende de zomerperiode krijg ik van werkgevers regelmatig vragen over hoe het zit met ziekte en vakantie. Bouwt een zieke werknemer ook vakantiedagen op? Mag je ziektedagen verrekenen met vakantiedagen? En wat geldt als een werknemer tijdens zijn vakantie ziek wordt of als een (langdurig) zieke werknemer op vakantie wil? In deze blog geef ik antwoord op al die vragen.
Opbouw vakantiedagen tijdens ziekte
Zieke werknemers bouwen tijdens de volledige periode van hun arbeidsongeschiktheid wettelijke vakantiedagen op. Dit zijn 20 vakantiedagen per jaar bij een fulltime dienstverband. Hierover mogen geen andere afspraken worden gemaakt.
In de arbeidsovereenkomst of cao zijn echter vaak meer vakantiedagen toegekend dan het wettelijke minimum. Dit zijn de bovenwettelijke vakantiedagen. Voor deze bovenwettelijke vakantiedagen geldt als uitgangspunt dat afwijkende afspraken mogelijk zijn. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om voor de bovenwettelijke vakantiedagen in de arbeidsovereenkomst te bepalen dat deze bij ziekte alleen worden opgebouwd gedurende de eerste zes maanden van ziekte. Of een werknemer tijdens ziekte ook bovenwettelijke vakantiedagen opbouwt, hangt dus af van de afspraken die hierover met de werknemer zijn gemaakt.
Ziektedagen verrekenen met vakantiedagen
De hoofdregel is dat dagen waarop de werknemer ziek is, geen vakantiedagen, maar ziektedagen zijn. Het is volgens de wet mogelijk om met je werknemer op voorhand in de arbeidsovereenkomst af te spreken dat ziektedagen worden aangemerkt als vakantiedagen. Dit kan uitsluitend ten aanzien van de wettelijke vakantiedagen die de werknemer in het jaar van ziekte opbouwt.
Ook is het mogelijk om de werknemer te vragen in te stemmen met het aanmerken van ziektedagen als vakantiedagen. Dit kan ook ten aanzien van de bovenwettelijke vakantiedagen die de werknemer heeft opgebouwd in een ander jaar dan het jaar waarin de werknemer ziek werd.
Een werknemer is ziek of wordt ziek tijdens een vastgestelde vakantie
Van de hierboven beschreven mogelijkheid van verrekening van vakantiedagen met ziektedagen, moet worden onderscheiden het ziek zijn of worden tijdens een vastgestelde vakantie.
Als een werknemer tijdens zijn vastgestelde vakantie ziek is of ziek wordt, is er in principe sprake van ziekteverlof en niet van vakantieverlof. Dit betekent dat de werknemer tijdens de ziekte zijn vakantiedagen mag behouden. De hoofdregel is dan ook: ziek tijdens vakantie is geen vakantie. Het idee daarachter is dat een werknemer vakantiedagen ook daadwerkelijk voor vakantiedoeleinden moet kunnen gebruiken.
Op voorhand kan wel met een werknemer schriftelijk, bijvoorbeeld in de arbeidsovereenkomst, worden overeengekomen dat ziektedagen tijdens een vastgestelde vakantie gelden als vakantiedagen. Dat kan uitsluitend ten aanzien van de bovenwettelijke vakantiedagen van het betreffende jaar (en dus niet ten aanzien van doorgeschoven vakantietegoeden uit voorgaande jaren).
Ook is het mogelijk om met de werknemer in een ‘voorkomend geval’, dus wanneer de situatie zich voordoet of heeft voorgedaan, de afspraak te maken dat de dagen waarop hij tijdens de vastgestelde vakantie ziek is, toch als vakantiedagen worden aangemerkt. Dit is niet beperkt tot bovenwettelijke vakantiedagen en hieraan is geen maximum verbonden. Dit kan dus niet aan een werknemer worden opgelegd, hij moet hier wel zelf mee instemmen.
Zieke werknemer die vakantie opneemt
Ook (langdurig) zieke werknemers kunnen op vakantie gaan. Van een werkgever wordt zelfs verwacht dat hij dat stimuleert en in de re-integratie aan de orde stelt. Dat is anders als een eventuele vakantie het herstel van de werknemer belemmert. In dat geval mag je als werkgever de vakantieaanvraag weigeren. Je zal dit dan wel in overleg met de bedrijfsarts moeten doen. Als de bedrijfsarts afraadt om op vakantie te gaan, dan mag je van de werknemer verlangen dat hij thuis blijft.
De wetgever heeft duidelijk gemaakt dat ziekte niet in de weg hoeft te staan aan het opnemen van vakantiedagen. Als de zieke werknemer zijn vakantiedagen niet opneemt, terwijl hij daartoe wel – ondanks zijn ziekte – redelijkerwijs in staat was, dan komen die dagen 6 maanden na het jaar waarin ze zijn verworven, te vervallen. Er is volgens de wetgever sprake van het redelijkerwijze niet kunnen opnemen van vakantie, als de werknemer volledig arbeidsongeschikt is én is vrijgesteld van de verplichting tot re-integratie. De wettelijke vakantiedagen vervallen niet als de werknemer te ziek was om ze op te nemen.In de praktijk komt dit erop neer dat een zieke medewerker zonder re-integratieverplichtingen met vakantie kan gaan, zonder dat hij daarvoor zijn vakantietegoed hoeft aan te spreken. Als een werknemer wel re-integratieverplichtingen heeft en tijdelijk wil worden vrijgesteld van zijn (passende of arbeidstherapeutische) werkzaamheden, dan zal hij hiervoor dus wel zijn vakantiedagen moeten opnemen.
Vragen of sparren?
Mocht je over dit onderwerp vragen hebben, wil je vrijblijvend sparren of wil je de vakantieregeling laten controleren, neem dan gerust contact met mij op via sanita@LEANlawyers.nl of op 085-303 64 29.